Umuzykalnianie dzieci (3 rok życia)

Kończąc 3 lata dziecko wchodzi w okres zwany „wiekiem przedszkolnym”. Oznacza to, że osiągnęło stopień rozwoju, pozwalający na przebywanie z grupą rówieśników w przedszkolu oraz uczestniczenie w różnych zajęciach rozwijających je umysłowo i fizycznie, kształtujących umiejętność porozumiewania się z otoczeniem, a także wyrabiających sprawność i samodzielność.

Dziecko trzyletnie najchętniej bawi się samo i nie potrafi współdziałać w zespole. Jego ruchy są mało skoordynowane, angażują całe ciało i wciąż istnieją problemy z zachowaniem równowagi. Rozwija się uwaga dowolna, pozwalająca na organizowanie zabaw, podczas, których dziecko staje się partnerem, współuczestnikiem i słuchaczem.

Zajęcia umuzykalniające prowadzone są dwa razy w tygodniu i trwają 10-15 minut.

Głównym celem zajęć z dziećmi 3-letnimi  jest:

1. Rozwój ich wrażliwości muzycznej.
2. Przygotowanie do nauki poprawnego śpiewania.
3. Przygotowanie do słuchania muzyki w starszej grupie.
4. Kształtowanie estetyki ruchów.

W tym celu pierwszy rok nauki poświęca się na ćwiczenia i zabawy zawierające różnorodne elementy kształtujące dyspozycję ruchowe, słuch i głos dzieci. Nie istnieje potrzeba wymagania dokładnego wykonywania ćwiczeń oraz pamiętania tekstów piosenek, dlatego podawany materiał może być w miarę obfity i urozmaicony. (Aby uwrażliwić dziecko na muzykę, najlepiej wprowadzać trzy piosenki miesięcznie).

Udział w zajęciach muzycznych zaspokaja wrodzoną potrzebę ruchu. Dlatego na zajęciach powinny przeważać:

1. Ćwiczenia i zabawy ruchowe.
2. Słuchanie i śpiewanie piosenek.
3. Ćwiczenia słuchowe.
4. Próby gry na prostych instrumentach perkusyjnych (grzechotki, kołatki).

Krótkotrwałość uwagi dziecka zmusza do częstej zmiany zadań. Po kilkuminutowym słuchaniu piosenek, powinna nastąpić zabawa ruchowa, a po niej dopiero można przeprowadzić ćwiczenia słuchowe lub głosowe, wymagające koncentracji uwagi. Elementy ruchu powinny pojawić się kilkakrotnie i przeplatać podczas prowadzonych zajęć.

Po pierwszym roku prowadzonych zajęć umuzykalniających, dzieci powinny mieć tak uwrażliwiony słuch, aby:

• Odróżniać rejestry dźwiękowe: niski i wysoki.
• Określić czy muzyka jest głośna czy cicha.
• Rozpoznawać akompaniament szybki i wolny.
• Poznawać i określać odgłosy wydawane przez przedmioty codziennego użytku.
• Odróżniać dźwięk dwóch lub trzech instrumentów.
• Rozpoznawać melodię znanej piosenki, zagraną na pianinie, flecie lub nuconą bez słów.
• Reagować na kilka prostych sygnałów dźwiękowych.
• Przyswoić w całości lub we fragmentach około 10 łatwych piosenek.

Natomiast w zakresie ćwiczeń ruchowych, połączonych z umiejętnością poruszania się w przestrzeni, dzieci powinny umieć:

• Ustawić się w kole wiązanym i w kole bez podawania rąk.
• Ustawić się w rzędzie, tworząc początkowo „pociąg”, później stając jedno za drugim.
• Ustawić się w parach i w małych kilkuosobowych kółeczkach.
• Poruszać się po okręgu koła (idąc jedno za drugim) i na sygnał zmieniać kierunek ruchu.
• Biegać na palcach, poruszać się na czworakach, w podskokach i na jednej nodze oraz skakać na obu nogach w miejscu.

Ćwiczenia i zagadki słuchowe

Uwrażliwienie dzieci na muzykę postępuje równolegle z rozwijaniem słuchu muzycznego i akustycznego. Dzieci otaczane są odgłosami pochodzącymi z otaczającego je świata. Dlatego zadaniem nauczycielki jest umiejętne pokierowanie ich uwagą, aby zaczęły świadomie rejestrować i selekcjonować dobiegające z zewnątrz odgłosy. Prowadzone ćwiczenia nie powinny być dłuższe niż 2-3 minuty i mogą pojawić się w dowolnej części zajęć, stanowiąc przerywnik między ruchem, a piosenką lub poprzedzając zabawę. Warunkiem prawidłowego przeprowadzenia ćwiczeń słuchowych jest zachowanie ciszy przez wszystkie dzieci.

Ćwiczenia i zabawy ruchowe

3-latki opanowują proste elementy ruchowe. Dzieci w tym wieku są mało sprawne ruchowo, dlatego nauczycielka powinna wprowadzać takie elementy, które będą wykonywanie bez większego wysiłku. Ćwiczenia ruchowe mają charakter zabawy, są proste i nie powinny być dłuższe niż 3-4 minuty. Należy wprowadzać je na każdym zajęciu.

Słuchanie i śpiewanie piosenek

Piosenka, swoją treścią przemawia do wyobraźni dzieci, pobudza ich zainteresowania i uwagę. W grupie maluszków, śpiewa głównie nauczycielka. Piosenki przeznaczone do śpiewania, oparte są na kilku dźwiękach i mają prostą budowę rytmiczną i melodyczną.

Początkowo okres pracy z 3-latkami powinien być przeznaczony na słuchanie nowych, wesołych i łatwych piosenek oraz na powtarzaniu tych, już poznanych. W oparciu o piosenki przeprowadza się ćwiczenia rytmiczne, polegające na miarowym wyklaskiwaniu rytmu piosenki oraz na wykonywaniu niektórych fragmentów rytmicznych na instrumentach perkusyjnych.

Wprowadzanie nowej piosenki, w grupie 3-latków, ma ustalony przebieg:

1. Zaśpiewanie piosenki przez nauczyciela, który stara się jak najdokładniej zinterpretować jej treść, pomagając sobie mimiką, natężeniem i barwą głosu albo rekwizytem.
2. Omówienie tekstu – wytłumaczenie trudniejszych słów i zwrotów oraz pokazanie odpowiednich ruchów.
3. Ponowne zaśpiewanie piosenki przez nauczyciela.
4. Zabawa ruchowa.
5. Kolejne zaśpiewanie piosenki przez nauczyciela.
6. Powtórzenie piosenki i nauka jej słów. (Odbywa się to na kolejnych zajęciach i powinno być powtarzane przez 2-3 tygodnie).