Sfery rozwoju dziecka – motoryka mała

Motoryka mała to sprawność człowieka w zakresie palców i dłoni. Ważna jest tutaj koordynacja wzrokowo-ruchowa. Jednak, aby prawidłowo stymulować rozwój motoryczny (ruchowy) dziecka należy pamiętać, że najważniejsza jest motoryka duża. Oznacza to, że najpierw należy rozwijać ogólną sprawność ruchową ciała, a dopiero w następnej kolejności należy skupiać się na motoryce małej. Nie można wymagać od dziecka precyzyjnego kolorowania, pisania czy wiązania sznurowadeł, jeśli nie nie potrafi ono utrzymać równowagi podczas przechodzenia po kładce, złapać piłki czy biegać, podskakiwać na jednej nodze i skakać na skakance.

Motoryka mała to: rozwój palców, dłoni i prawidłowego chwytu, m.in: rysowanie, lepienie z plasteliny, chwyt pęsetkowy przedmiotów, przypinanie klamerek, zawiązywanie butów, zapinanie guzików, pisanie, itp.

Motoryka mała – 1-6 rok życia dziecka.

1 rok życia

  • Zaciśnięcie palców przy dotknięciu dłoni dziecka po wewnętrznej stronie. (Odruch chwytny).
  • Stawianie oporu przy próbie otwarcia pięści.
  • Zanikanie odruchu chwytnego (1 miesiąc życia).
  • Pozostawienie palców lekko rozwartych w stanie spoczynku, zaciskanie dłoni podczas aktywności (3 miesiąc życia).
  • Poruszanie rękami przed sobą w sposób dowolny lub wkładanie palców, piąstek do buzi.
  • Zabawa własnymi rękami, dotykanie jedną dłonią drugiej dłoni.
  • Dotykanie przedmiotów bez chwytania ich.
  • Chwytanie przedmiotów przypadkowo dotkniętych ręką (1-4 miesiąc życia).
  • Sięganie po zabawkę znajdująca się przed dzieckiem, chwytanie jej całą powierzchnią dłoni i wyprostowanym kciukiem (chwyt dłoniowy prosty) (5-8 miesiąc życia).
  • Sięganie po przedmioty podane z lewej strony lewą ręką, a z prawej prawą, sięganie obiema rękami po przedmioty podawane z przodu (9 miesiąc życia).
  • Sięganie po przedmiot podany na wprost jedna ręką, trzymając drugą w przykurczu (10 miesiąc życia).
  • Ściąganie pieluszki położonej na twarzy.
  • Chwytanie z użyciem chwytu nożycowego – przeciwstawienie kciuka pozostałym palcom (9 miesiąc życia).
  • Przedkładanie zabawki z ręki do ręki.
  • Sięganie tylko po jeden przedmiot w przypadku, gdy podawane są dwa – upuszczanie jednego przedmiotu, w momencie sięgania po drugi.
  • Przekładanie przedmiotu z jednej ręki do drugiej, by chwycić drugi przedmiot (12 miesiąc życia).
  • Chwytanie po jednym przedmiocie do każdej ręki, bez przekładania (16 miesiąc życia).
  • Opuszczanie przedmiotów w sposób kontrolowany.
  • Pokazywanie przedmiotu palcem wskazującym.
  • Uderzanie przedmiotem o blat stołu.
  • Obracanie zabawki w rękach.
  • Używanie palca i kciuka przy podnoszeniu drobnych przedmiotów (chwyt pęsetkowy).
  • Zabawy małymi przedmiotami np. spinaczami, guzikami.
  • Używanie chwytu szczypcowego przy podnoszeniu drobnych przedmiotów (przeciwstawienie zgiętego palca wskazującego kciukowi) (22 miesiąc życia).

2 rok życia

  • Manewrowanie przedmiotem w ręku bez pomocy drugiej dłoni.
  • Branie trzeciego klocka do ręki i jednoczesne utrzymywanie dwóch poprzednich.
  • Nakrywanie dużego pudełka wiekiem.
  • Wkładanie różnych palców do otworów.
  • Odwracanie kartek w książce, po kilka kartek razem.
  • Odrywanie małych kawałków plasteliny.
  • Rozwijanie cukierka zwiniętego w papierek.
  • Rwanie papieru.
  • Odrzucenie przedmiotu od siebie, otwieranie dłoni we właściwym momencie.
  • Odwracanie po jednej kartce w książce.

3 rok życia

  • Odrzucanie przedmiotów od siebie lewą i prawą ręką.
  • Nakręcanie zabawki.
  • Przelewanie wody z kubka do kubka, bez rozlewania.
  • Składanie kartki na pół.
  • Otwieranie drzwi przez kręcenie gałką.
  • Odkręcanie i zakręcanie pokrywek słoików, buteleczek.
  • Rysowanie, trzymanie ołówka między kciukiem i palcem wskazującym, podtrzymywanie go kciukiem.
  • Przypinanie klamerek do krawędzi pudełka.
  • Zrywanie drobnych owoców (agrestu, truskawek itp.) bez ich zgniatania.
  • Lepienie z plasteliny kulki, placka, rogalika.
  • Układanie prostych puzzli.
  • Rysowanie okrągłych form: koło, słoneczko.
  • Nawlekanie koralików na sznurowadło

 rok życia

  • Cięcie papieru nożyczkami.
  • Sklejanie papieru.
  • Nawlekanie na nitkę małych koralików.
  • Lepienie z plasteliny klocka i miski.
  • Budowanie wieży z 8 klocków.
  • Odpinanie i zapinanie guzików.
  • Rysowanie kwadratów, domków.
  • Otwieranie pudełka po zapałkach.
  • Obieranie ze skórki jajka, banana i mandarynki

5 rok życia

  • Pakowanie przedmiotu w folię lub papier.
  • Łączenie za pomocą taśmy klejącej dwóch kawałków papieru.
  • Przypinanie klamerkami chusteczek do sznurka.
  • Siekanie nożem jarzyn i smarowanie masłem kanapki.
  • Samodzielne nakręcanie nakrętki na dużą śrubę.
  • Rysowanie krzyża i ukośnych linii.
  • Wycinanie nożyczkami po wyznaczonej linii.
  • Precyzyjne kolorowanie obrazka, bez wyjeżdżania poza kontur

6 rok życia

  • Zwijanie w rulon 2-metrowej wstążki.
  • Rysowanie koła, kwadratu, prostokąta, rombu.
  • Rysowanie pełnej (6-elementowej) postaci człowieka.
  • Wiązanie sznurowadła.