Integracja wiedzy w umyśle dziecka

Integracja (z łacińskiego „integratio”) to złożony termin, który oznacza „scalanie”, czyli tworzenie całości z części i uzupełnianie brakujących elementów.

O integracji pisałam już tutaj. Jednak warto rozwinąć temat i przyjrzeć się integracji trochę bliżej. Integracja jest alternatywą dla przedmiotowego nauczania, które nie przynosi efektów, ponieważ nie pobudza dzieci do myślenia i działania. Integracja w nauczaniu przyczynia się do tego, że każdy nowo poznany element wiedzy, łączy się logicznie z już uformowanym systemem wiedzy – z jego strukturą.

Jaka jest istota integracji?

• Kształtowanie postaw, akceptacja innych i siebie.
• Podmiotowe postrzeganie dziecka.
• Poznawanie scalonego obrazu rzeczywistości poprzez wielostronne działania.
• Dostarczanie przeżyć, rozwijanie uczuć i aktywności twórczej dziecka.
• Poczucie wartości.
• Szanowanie indywidualnego tempa rozwoju, „odmienności dziecka”.
• Integracja w dziecku.
• Integracja wszystkich przedmiotów.
• Integracja poprzez nauczyciela.
• Integracja zespołu klasowego.
• Integracja propozycji edukacyjnych (cele, treści, metody, środki).

Jak realizować integrację?

• Wprowadzać działania sprzyjające aktywności dzieci i pobudzaniu ich twórczego działania i myślenia.
• Zdobywać wiedzę w szkole i w pozaszkolnym środowisku.
• Zmienić klasę szkolną w warsztat i laboratorium, które poprzez bogate wyposażenie w środki dydaktyczne, sprzyjają samodzielnej aktywności.
• Stosować pracę w grupach, uczenie się wzajemnie od siebie, podejmowanie różnych typów aktywności, realizację przez projekty, doświadczenia.
• Przestrzegać zasady dotyczącej prawa dzieci do wyrażania swoich myśli, uczestnictwa w dyskusjach, zadawania pytań, formułowania hipotez, przypuszczeń i wpływu na własny proces edukacji.
• Szanować indywidualność dziecka.
• Realizować program nauczania bez podziału na przedmioty.
• Dostosować czas do możliwości dziecka.
• Stosować metody aktywizujące.
• Wprowadzić ocenę opisową.
• Współpracować z uczniami we wspólnym zdobywaniu wiedzy.

Po co integracja?

• Aby… dziecko było postrzegalne jako niepowtarzalna całość.
• Aby… respektować indywidualne różnice w rozwoju dziecka.
• Aby… szanować indywidualność dziecka (potrzeby rozwojowe, zdolności, zainteresowania, doświadczenia).
• Aby… uwzględniać indywidualne tempo rozwoju i odmienność dziecka – specyficzną dla niego logikę rozwoju.
• Aby… respektować drogę nabywania kompetencji, dziecięcy styl myślenia i działania, odwołanie do jego natury.
• Aby… dziecko było traktowane indywidualne, poprzez odpowiednią stymulację zdaniową.
• Aby… uwzględniać miejsce rozwoju dziecka (jak daleko jest ono względem wymagań programowych).
• Aby… wskazać rodzicom i nauczycielom czego dzieci powinny się nauczyć w tym wieku.
• Aby… motywować i pobudzać dzieci do uczenia się tego, czego oczekuje od niego grupa społeczna.
• Aby… wskazać dorosłym czego mają oczekiwać od dzieci w bliższej i dalszej przyszłości.
• Aby… pogłębiać wiedzę, rozwijać własne zainteresowania i znajomość źródeł wiedzy.
• Aby… uzyskać świadomość siebie i poznać własną wartość.
• Aby… zrozumieć tolerancję i akceptację innych.
• Aby… uzyskać stabilność emocjonalną.

Integracja wiedzy w dziecku w pigułce:

• Pamiętaj o podmiotowym traktowaniu dziecka i niestereotypowym podejściu do zajęć.
• Podaj ciekawy temat, zawierający nieznane dzieciom treści, które pobudzą je do dalszego, samodzielnego zdobywania wiedzy.
• Stwórz bezpieczną i przyjazną atmosferę.
• Pozwól dzieciom samodzielnie działać.
• Zachęcaj do aktywności.
• Stawiaj na współpracę w grupach.
• Szanuj doświadczenia i wiedzę każdego ucznia.
• Słuchaj siebie i dzieci.
• Każdej lekcji dodaj odrobinę zaskoczenia i humoru.
• Wszystko razem zmieszaj i zastosuj podczas zajęć, a stworzysz człowieka mądrego!